Door René Witlox, voor de Stempel van 12 juli 2023

Afgelopen winter las ik over de afname van insecten, bijen in de natuur en de gevolgen die dit heeft voor de wereldwijde voedselproductie. Dat triggerde mij om een cursus Imkeren te gaan volgen op Landgoed Bleijendijk in Vught.

Je komt er dan achter dat er zo’n bijenkast een heel bijzondere samenleving huisvest. Een cursus doen zonder een eigen kast dat is natuurlijk niet zo leuk. Pastor de Jong vond het een prima idee om 2 kasten in de pastorietuin te plaatsen. En zie daar, Imkerij Empels Goud is geboren.

Elk beestje heeft een functie

Een bij, de hommel en de wilde bij zijn bestuivers. Net als zweefvliegen en hoornaars. Maar ze bestuiven niet alleen, ze ruimen ook op. De hoornaar is net als de wesp een opruimer. Zonder deze twee hebben wij een overvloed aan insecten en muggen. Elk beestje heeft een functie! De fruittelers zijn erg geholpen met de wilde bijen en honingbijen. Zij zetten veel van de kasten en bijenhotels neer om de bestuiving te bevorderen. Omdat ik een ander doel heb met de bijen en honing ga ik niet reizen met de bijen. De honing die mijn bijen maken is van Empelse bloemen.

Wilde bijen

Er is ook discussie gaande over honingbijen en wilde bijen. De honingbijen zouden ervoor zorgen dat er een afname is van wilde bijen door voedselkort. In Amsterdam is er juist een toename van 25% wilde bijen, en dat terwijl er ontzettend veel honingbijkasten staan. Hoe dat kan? Door te zorgen voor veel meer voedsel en minder steen. En dan wel het héle jaar zorgen voor eten. Eén grote oude lindeboom bijvoorbeeld geeft 6 bijenvolken honing. Bolgewassen als krokussen en sneeuwklokjes geven in het vroege voorjaar het eerste voedsel, dan komt de kastanje en de paardenbloem. Gevolgd door de lindebloesem en de liguster. Gemeente ’s-Hertogenbosch heeft het maaibeleid van bermen aangepast zodat insecten langer voedsel kunnen vinden en ook het NK tegelwippen heeft een positieve uitwerking.

Bijen nemen 80% van de bestuiving voor hun rekening en zijn daarmee onmisbaar voor onze voedselproductie. Meer zaaien, minder maaien dus.

Zwermen

Jaarlijks scheppen imkers op de vreemdste plekken bijenzwermen. Oorzaak is een te kleine behuizing. Bijen in een kast gaan namelijk zwermen als hun huis te klein wordt. De oude koningin gaat op zoek naar een groter huis en een groot deel van haar volk volgt haar. Dat ziet er indrukwekkend en angstaanjagend uit. De lucht is zwart van de bijen, maar het is prachtig hoe de natuur werkt. Het oude huis is voorzien van een nieuwe koningin en begint weer opnieuw. In achterklep auto of fietswiel. Ik heb deze zomer een zwerm opgehaald in de Maaspoort. Prachtig om te zien hoe ik de mensen daar ter plekke kon laten zien dat een zwerm niet eng of gevaarlijk is.

Hobby Imkerij Empels Goud

Sinds dit voorjaar heeft Imkerij Empels Goud 2 bijenkasten met bijen die honing produceren. Gezien alle reacties op Facebook is dat niet genoeg om iedereen die een pot Landelinus honing wil, te voorzien. Het is een lekker lokaal natuurproduct én schijnt te helpen tegen hooikoorts. Inmiddels staan er dan ook 3 bijenkasten aan de Empelsedijk. Als alles goed gaat kunnen volgend jaar meer Empelnaren genieten van echte Empelse honing.

Imkerij Empels Goud heeft niet het doel om winst te maken. Als er al iets verdiend wordt dan gaat dat terug naar initiatieven om de biodiversiteit te verhogen in Empel door bijvoorbeeld insectenhotels te plaatsen. Wil je meer weten? Volg dan Imkerij Empels Goud op Facebook.